Những trăn trở đó đã được chia sẻ tại buổi làm việc đầu tháng 12/2025, diễn ra tại trang trại Lê Gia của ông Lê Minh Tuân. Đây là cuộc làm việc được tổ chức theo sáng kiến đề xuất của Tạp chí Mỹ phẩm, dưới sự chỉ đạo và điều phối của ông Dương Quốc Sỹ - Phó Chủ tịch Hiệp hội Tinh dầu - Hương liệu - Mỹ phẩm Việt Nam (VOCA), với mong muốn tạo ra không gian trao đổi cởi mở giữa doanh nghiệp, giới khoa học và những người gắn bó lâu năm với nghề tinh dầu.
Cuộc gặp gỡ từ thực tiễn sản xuất
Tham gia buổi làm việc có ông Lê Minh Tuân (chủ trang trại), ông Văn - Phó Tổng Giám đốc Traphaco, Phó Chủ tịch Hiệp hội Tinh dầu - Hương liệu - Mỹ phẩm Việt Nam, cùng đại diện một số doanh nghiệp tinh dầu và chuyên gia trong ngành.
Đáng chú ý, cuộc làm việc có sự tham gia của ông Nguyễn Hoàn, người có hơn 40 năm kinh nghiệm trong nghề chế tạo thiết bị chưng cất tinh dầu. Chia sẻ một cách mộc mạc, ông Nguyễn Hoàn nói: “Làm nghề này vui lắm. Từ những thứ nho nhỏ, tưởng như bỏ đi, nếu biết cách chưng cất, chế biến thì lại tạo ra được sản phẩm, nuôi sống được bao gia đình”.
Những lời chia sẻ giản dị ấy phản ánh tinh thần chung của nhiều người làm tinh dầu trong nước: âm thầm, bền bỉ và gắn bó lâu dài với giá trị thật của nghề.
Buổi làm việc còn có sự tham gia chuyên môn của Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Nội - nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, thông qua kết nối từ xa. Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực phân tích khoa học và kiểm định chất lượng, GS.TS Nguyễn Văn Nội mang đến những góc nhìn nền tảng về bản chất của tinh dầu tự nhiên.
Không khí cuộc gặp không mang tính hội nghị hành chính, mà giống một cuộc trò chuyện nghề nghiệp, nơi những người làm thật cùng nhìn lại thị trường với sự tỉnh táo, cầu thị và tinh thần trách nhiệm.
Nghịch lý trên thị trường tinh dầu
Từ thực tiễn sản xuất và kinh doanh, các doanh nghiệp đã chỉ ra một nghịch lý đáng suy ngẫm: nhiều sản phẩm tinh dầu nhân tạo nhập khẩu, dù không có giá trị tự nhiên, vẫn được thị trường ưa chuộng, thậm chí có giá bán cao hơn tinh dầu tự nhiên sản xuất trong nước.
Trong khi đó, những đơn vị đầu tư vùng nguyên liệu, kiên trì chưng cất tinh dầu tự nhiên, tuân thủ quy trình sản xuất nghiêm ngặt lại gặp không ít khó khăn trong việc tiếp cận người tiêu dùng. Theo các ý kiến trao đổi, nguyên nhân không chỉ nằm ở giá thành, mà chủ yếu ở sự thiếu minh bạch thông tin và hiểu biết đầy đủ của thị trường về tinh dầu.
Không thể đi đường ngắn bằng mệnh lệnh hành chính
Một số ý kiến cho rằng cần có biện pháp quản lý mạnh hơn với tinh dầu nhân tạo nhập khẩu. Tuy nhiên, đa số đại biểu đều thống nhất rằng, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, việc dựng rào cản hành chính là rất khó và tiềm ẩn nhiều hệ lụy.
Con đường phù hợp hơn không phải là ngăn cản hàng ngoại, mà là giúp người tiêu dùng nhận diện rõ giá trị thật của tinh dầu tự nhiên, từ đó tự đưa ra lựa chọn phù hợp.
Khoa học - nền tảng của sự minh bạch
Từ thực tế đó, một hướng đi được nhiều đại biểu đồng thuận: lấy khoa học làm nền tảng để minh bạch hóa chất lượng tinh dầu.
Theo đề xuất, các mẫu tinh dầu xả tự nhiên sản xuất trong nước và tinh dầu xả nhân tạo nhập khẩu sẽ được lựa chọn để phân tích, so sánh thành phần tại các phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, sử dụng hệ thống thiết bị và quy trình kiểm định chuẩn mực. Kết quả phân tích sẽ làm rõ sự khác biệt về thành phần, hàm lượng và bản chất giữa tinh dầu tự nhiên và sản phẩm nhân tạo.
Quan trọng hơn, các kết quả khoa học cần được chuyển tải thành thông tin dễ hiểu, gần gũi với người tiêu dùng, thay vì chỉ dừng ở các báo cáo chuyên môn.
Vai trò dẫn dắt của Hiệp hội và báo chí chuyên ngành
Khi đã có cơ sở khoa học rõ ràng, vấn đề tiếp theo là truyền thông. Hiệp hội Tinh dầu - Hương liệu - Mỹ phẩm Việt Nam, dưới sự chỉ đạo của lãnh đạo Hiệp hội, được kỳ vọng sẽ tiếp tục đóng vai trò kết nối, dẫn dắt thông tin thông qua Tạp chí Mỹ phẩm - kênh truyền thông chuyên ngành, nơi khoa học, thực tiễn sản xuất và tiếng nói của người làm nghề gặp nhau.
Niềm tin - con đường bền vững cho tinh dầu Việt
Từ câu chuyện tinh dầu, có thể thấy rõ: hàng Việt chỉ có thể được ưu tiên khi được đặt trên nền tảng niềm tin thực chất. Niềm tin ấy không đến từ lời kêu gọi, mà được hình thành qua khoa học, sự minh bạch và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.
Khi người tiêu dùng hiểu rõ sự khác biệt giữa tinh dầu tự nhiên và tinh dầu nhân tạo, thị trường sẽ tự sàng lọc. Hàng kém chất lượng sẽ dần bị đào thải, nhường chỗ cho những sản phẩm được làm ra bằng sự tử tế và tri thức - cũng như những con người lặng lẽ gắn bó với nghề tinh dầu suốt hàng chục năm qua.
GÓC NHÌN HIỆP HỘI - TRÁCH NHIỆM VỚI CỘNG ĐỒNG (CSR)
Ông Dương Quốc Sỹ - Phó Chủ tịch Hiệp hội Tinh dầu - Hương liệu - Mỹ phẩm Việt Nam
“Đối với ngành tinh dầu, trách nhiệm xã hội không chỉ nằm ở hiệu quả kinh doanh, mà còn ở việc bảo vệ người tiêu dùng và bảo vệ những doanh nghiệp làm ăn tử tế. Hiệp hội xác định rõ vai trò của mình là đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc minh bạch hóa chất lượng, cung cấp thông tin khoa học chính xác, để thị trường tinh dầu phát triển lành mạnh và bền vững”.
